زانوی پرانتزی

genu varum or bow leg

تعریف زانوی پرانتزی:

یکی از انواع تغییر شکل های زاویه دار زانو می باشد که در آن دو کندیل ران از یکدیگر دور می شوند و نمایی شبیه کمان یا پارنتز در زانو ایجاد می شود.

علل:

1- چاق بودن و زود راه افتادن بچه

2-راشیتسم

3- چرخش پا به داخل

4- پارگی لیگمان جانبی خارجی زانو

5- کوتاهی عضلات همسترینگ داخلی( نیمه غشایی و نیمه تاندونی)

6- ضعف عضله همسترینگ خارجی(دو سر رانی)

علائم و عوارض:

1- بروز درد در قسمت داخلی زانو به علت وارد آمدن فشار زیاد

2- بروز درد در قسمت خارجی زانو به علت کشش بافت های نرم

3- تغییرات فرسایشی زودرس در زانو(ایجاد آرتروز زودرس)

4- ایجاد تغییر شکل در پنجه پا

5- ایجاد ظاعر ناخوشایند برای پاها در مراحل پیشرفته

6-ناتوانی در راه رفتن در مراحل پیشرفته

تشخیص:

فرد طاقباز می خوابد. دو پای او کنار هم قرار داده می شوند و فاصله دو کندیل داخلی ران اندازه گیری می شود. با توجه به فاصله دو کندیل داخلی ران می توان همانند زانوی ضربدری درجاتی برای تغییر شکل در نظر گرفت.

در صورتی که لیگامان جانبی خارجی زانو پاره شده باشد،تقویت عضله چهار سر می تواند از بروز تغییر شکل جلوگیری به عمل آورد:

1-درصورتی که فرد قبلاٌ در پاها مشکلی داشته ( نظیر چرخش پاها به داخل) باید آن تغییر شکل اصلاح شود. می توان در این مورد از کفش و کفی های طبی استفاده نمود.

2-فرد روی صندلی نشسته و وزنه ای را با توجه به قدرت عضله چهار سر به مچ پایش می بندیم. فرد برخلاف این مقاومت زانو را صاف می کند. به مرور زمان با افزایش قدرت عضله چهار سر میزان مقاومت اعمالی افزایش پیدا می کند. این عمل با هر دو پا انجام می شود. در صورتی که عضلات همسترینگ داخلی کوتاه باشد، برای رفع کوتاهی به شرح زیر عمل می شود:

3-فرد طاقباز می خوابد. مچ پای او را گرفته، ساق را به خارج می چرخانیم. سپس زانو را صاف نموده و پا را بالا می آوریم. در این حالت عضلات همسترینگ داخلی کشیده می شوند. این عمل با هردو پا انجام می شود.

درصورتی که عضله دو سر رانی ضعیف باشد، به شرح زیر عمل می شود:

4--فرد رو شکم می خوابد. مچ پای او را می گیریم. ساق پایش را به خارج می چرخانیم و از او می خواهیم زانوی خود را خم کند. درمقابل این عمل فرد، مقاومت اعمال می کنیم و به تدریج میزان مقاومت را افزایش می دهیم. این عمل با هر دو پا انجام می شود.

5-در موارد پیشرفته برای اصلاح تغییر شکل های قابل اصلاح از وسیله کمکی استفاده می شود.

نکته مهم:

در صورتی که تغییر شکل از زانو ساختاری و شدید باشد، اصلاح آن توسط جراح ارتوپد امکان پذیر خواهد بود.